2020-ci ildə İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra Laçın dəhlizi və Qarabağda yerləşdirilmiş Rusiya Federasiyasının sülhməramlı kontingentinin Azərbaycan ərazisindən çıxarılması prosesi iyunun 12-də başa çatıb.

Bu barədə məlumatı Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi (MN) yayıb.

Məlumatda vurğulanır ki, sülhməramlı kontingentin şəxsi heyəti, silah və texnikası Azərbaycan ərazisini tam tərk edib.

Bu ilin aprelində həm Kremldən, həm də Bakıdan rəsmilər bildirmişdilər ki, Rusiya sülhməramlılarının Azərbaycandan vaxtından əvvəl çıxarılması barədə hər iki ölkənin ali rəhbərliyi qərar qəbul edib.

Sonradan isə bu prosesin mərhələlərlə həyata keçirildiyi açıqlanmışdı.

26.04.2024

Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzi fəaliyyətini dayandırıb [Video]

Ağdamda yerləşən Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzi bu gün, aprelin 26-da fəaliyyətini dayandırıb.

Bu münasibətlə Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzində mərasim keçirilir.

Mərasimdə Azərbaycan Ordusunun Baş Qərargah rəisi Kərim Vəliyev, Türkiyə, Rusiya səfirləri və digər şəxslər iştirak edirlər.

Bununla əlaqədar bir qrup media nümayəndəsi üçün media-tur təşkil olunub.

Bu mərkəz Azərbaycan hökumətinin razılığı əsasında 2021-ci il yanvarın 30-da Türkiyə ilə Rusiya arasında imzalanan Memorandumla yaradılmışdı. Məqsədinin Qarabağda atəşkəsin təmin edilməsi ilə bağlı monitorinq aparmaq olduğu açıqlanmışdı.

23 aprel

Sülhməramlılar Qarabağdan Ermənistana getdi – Rəsmi izahat

Dağlıq Qarabağdan olan Rusiya sülhməramlıları Ermənistanın Qoris və Sisian şəhərlərində müvəqqəti dislokasiya məntəqələrinə onların bağlanması ilə bağlı işlərin təşkili üçün gəliblər, - Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryan bildirib.

Sosial şəbəkələrdə sülhməramlılardan ibarət karvanın Dağlıq Qarabağı Ermənistanla birləşdirən Laçın dəhlizinin başladığı Həkəri körpüsündən keçərək Ermənistan ərazisinə gəlməsi ilə bağlı video yayılıb.

Qriqoryan əlavə edib ki, qoşunlar Dağlıq Qarabağı tərk etdiyi üçün "onlar təbii olaraq Ermənistan Respublikasının ərazisində də qala bilməzlər".

18 aprel

'Rusiya ordusunun Cənubi Qafqazda sülhə töhfə verdiyini görməmişik' – Dövlət Departamenti

"Açığı, biz Rusiya ordusunun daha dinc və stabil Cənubi Qafqaz regionuna töhfə verdiyini göstərən heç nə görməmişik".

Bu fikirləri ABŞ Dövlət Departamentinin sözçüsünün birinci müavini Vedant Patel Rusiya sülhməramlılarının Azərbaycan ərazilərindən çıxarılmasına dair sualı cavabındırarkən səsləndirib.

"Ötən ilin payızında Dağlıq Qarabağda baş verənlər bu baxımdan Rusiyanın etibarlı müttəfiq və ya tərəfdaş olmadığının başqa bir bariz nümunəsidir", - deyən Patel vurğulayıb ki, Vaşinqton davamlı, ləyaqətli sülh əldə etmək üçün Ermənistan və Azərbaycanın səylərini qətiyyətlə dəstəkləyir.

17 aprel

Rusiya sülhməramlıları Azərbaycandan gedir

"Rusiya sülhməramlılarının Azərbaycan ərazisindən vaxtından əvvəl çıxarılması barədə hər iki ölkənin ali rəhbərliyi qərar qəbul edib".

Bunu Azərbaycan prezidentinin köməkçisi - Prezident Administrasiyasının Xarici siyasət məsələləri şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev Rusiya sülhməramlılarının Azərbaycan ərazisindən çıxarılması barədə məlumatla əlaqədar AZƏRTAC-ın sualını cavablandırarkən deyib.

"2020-ci il noyabrın 10-da imzalanmış üçtərəfli bəyanata əsasən, Azərbaycan ərazisində müvəqqəti olaraq yerləşdirilmiş Rusiya Federasiyası sülhməramlılarının ölkəmizin ərazisindən vaxtından əvvəl çıxarılması barədə hər iki ölkənin ali rəhbərliyi tərəfindən qərar qəbul edilib. Artıq proses başlanılıb, Azərbaycan və Rusiya müdafiə nazirlikləri həmin qərarın icrası ilə bağlı müvafiq tədbirləri həyata keçirirlər", - H.Hacıyev bildirib.

+++

Kreml Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin Qarabağdan çıxarılmasının başlandığı barədə məlumatları təsdiqləyib.

"Interfax"ın məlumatına görə, Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov "Bəli, bu, həqiqətən də belədir" deyib.

Aprelin 16-da sosial şəbəkələrdə Tərtər, Goranboy və Gədəbəy rayonlarında hərəkət etdiyi iddia olunan Rusiya hərbi texnikasının görüntüləri yayılıb. Qeyri-rəsmi mənbələr bildirir ki, Rusiya sülhməramlı kontingenti Azərbaycandan çıxarılaraq Dağıstana gedir.

Rusiya sülhməramlı kontingenti 2020-ci ildə Azərbaycana gəlib. Ondan əvvəl Rusiya ordusu 1993-cü ildə - Əbülfəz Elçibəyin prezidentliyi dövründə Azərbaycanı tərk etmişdi.

Rusiya sülhməramlılarının getməsi ilə bağlı: "Razılaşmalar nədir, onu bilmirik"

Siyasi Menecment İnstitutunun rəhbəri Azər Qasımlı hesab edir ki, rəsmi açıqlamada bütün suallara aydınlıq gətirilməlidir: "Biz bilməliyik, sülhməramlılar tam olaraq çıxarılır, yoxsa bir hissəsi qalacaq? Başqa suallar da var".

Onun fikrincə, əsas məsələ burasındadır ki, Azərbaycan Rusiyanın yaxın müttəfiqidir: "Onun da hazırda həyata keçirdiyi siyasət anti-Qərb siyasətidir və hər şeyi edir ki, Qərb bu bölgəyə gəlməsin. Mən düşünürəm ki, Azərbaycan və Rusiya iqtidarları arasında müəyyən razılaşmalar var. Bu belə olmur ki, günün bir günü 2025-ci il gəlmədən əvvəl qərar verdilər ki, Qarabağdan gedirik. Bu, müəyyən razılaşmalardan keçir. Biz də bu razılaşmalar nədir, onu bilmirik".

Ekspert hesab edir ki, bunun fonunda Qərblə Azərbaycanın münasibətləri olduqca pisdir: "Fikirləşirəm ki, hər şey böyük müharibəyə doğru gedir və regionu ona sürükləyən Rusiyadır".

"Müddəti uzatmaq niyyətimiz yox idi"

Milli Məclisin deputatı Elman Nəsirov isə 'Turan"a bildirib ki, Azərbaycan tərəfinin mövqeyi bəlli idi: "Bizim bu müddəti uzatmağa niyyətimiz yox idi, amma 5 illik müddəti gözləməli idik. Belə yanaşmalar da var idi ki, sülhməramlıların missiyası daha erkən bitəcək".

Onun sözlərinə görə, bu mövqeyi şərtləndirən amil o idi ki, sülhməramlıları Qarabağa gətirən səbəb artıq yoxdur: "Onlar ona görə gəlmişdilər ki, Qarabağda yaşayan ermənilərin təhlükəsizliyini təmin etsinlər. Keçən il sentyabrın 19-da aparılan antiterror əməliyyatından sonra ermənilər Qarabağı könüllü tərk ediblər və artıq orada ermənilər yaşamır. Belə olan halda, sülhməramlıların əsas missiyası aktuallığını itirib. Kreml rəhbərliyi, yəqin ki, bu reallıqları ölçüb-biçib və qərara gəlib ki, sülhməramlıları burada saxlamağın mənası yoxdur".

+++

Bütün bunlarla belə, təqribən iki həftə əvvəl Azərbaycan Minatəmizləmə Agentliyi (ANAMA) İdarə Heyətinin sədri Vüqar Süleymanov bildirmişdi ki, Rusiya sülhməramlılarının Xocalıda minatəmizləmə əməliyyatlarına cəlb edilməsi planlaşdırılır. O, sülhməramlı kontingentin minatəmizləmə əməliyyatlarına qoşulması ilə bağlı müəyyən sənədləşmə işlərinin aparıldığını vurğulamışdı: "Artıq onlar akkreditasiyadan keçirilir. Texnikalar, itlər və canlı qüvvələr yaxın vaxtlarda Xocalıda minatəmizləmə prosesinə cəlb olunacaq".

Xatırlatma

1990-cı illərin əvvəllərində Qarabağ münaqişəsi Azərbaycan və Ermənistan arasında toqquşmalara səbəb olmuşdu. Azərbaycanın Qarabağ bölgəsi, ətraf 7 rayonu işğal edilmişdi.

2020-ci ildə 44 günlük müharibə nəticəsində Bakı həmin 7 rayona, Qarabağın isə bir hissəsinə nəzarətini bərpa edib. Regiona (Laçın dəhlizi və Qarabağda təmas xəttinə) 5 illik Rusiya sülhməramlı kontingenti yerləşdirilib. (onun müddəti tərəflərin razılığı ilə artırıla bilər)

Bakı ötən il sentyabrın 19-20-də Qarabağda "lokal antiterror tədbirlər" elan edib. Yerevan bunu "etnik təmizlənmə" kimi dəyərləndirib. Qarabağdakı separatçı qurumun rəhbəri yeni ilə qədər bu qurumun fəaliyyətini dayandıracağını açıqlamışdı. Daha sonra da Qarabağdan Ermənistana əhali köçü başlayıb. Bundan sonra Rusiya sülhməramlılarının regionda qalma səbəbi mübahisələndirilməyə başlanmışdı.

İctimai fəal Anar Abdulla inzibati qaydada 30 sutka həbs edilib. Bu barədə onun yaxınları məlumat yayıb.

Yaxınlarının sözlərinə görə, fəal iyulun 11-də Binəqədi rayon Məhkəməsinin qərarı ilə İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 510-cu (xırda xuliqanlıq) və 535.1-ci (polisin qanuni tələblərinə tabe olmamaq) maddələri ilə təqsirli bilinib.

Onların vurğulamasına görə, A.Abdulla məhkəmədə bildirib ki, Atatürk Prospektində avtobusdan düşəndə saxlanılıb və heç bir inzibati xəta törətməyib.

Bütün bu deyilənlərə Binəqədi rayon Məhkəməsi və Daxili İşlər Nazirliyindən münasibət almaq mümkün olmayıb.

A.Abdulla Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinin (SMDT) sədri Anar Məmmədli ilə birlikdə cinayət işinə cəlb olunub. O, qaçaqmalçılıq da daxil olmaqla səkkiz maliyyə cinayəti əməlində ittiham olunur. Barəsində polisin nəzarətinə vermə-qətimkan tədbiri seçilib.

Xatırlatma

SMDT rəhbəri A.Məmmədli ötən il aprelin 29-dan həbsdədir. Ona qarşı öncə Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-ci (qaçaqmalçılıq, əvvəlcədən əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən törədildikdə) maddəsi ilə ittiham irəli sürülsə də, istintaqın sonunda qanunsuz sahibkarlıq, cinayət yoluyla əldə edilmiş əmlakın leqallaşdırılması, vergidən yayınma və s. əlavə maddələrlə ittiham ağırlaşdırılıb. Həmin maddələrdə 12 ilədək həbs cəzası nəzərdə tutulub.

Hüquq müdafiəçilərinin hesabatına görə, hazırda Azərbaycanda 370-dən çox siyasi məhbus var. Azərbaycan hakimiyyəti isə ölkədə siyasi iradəsinə görə insanların təqib olunmadığını bildirir və siyasi məhbusların olmasını qəbul etmir.

İllik Qlobal İfadə Hesabatına (2025) görə, 5.6 milyarddan çox insan son 10 ildə ifadə azadlığının azalması ilə üzləşib.

Hesabata əsasən, ifadə azadlığı reytinqləri 77 ölkədə aşağı düşüb, hazırda yalnız 35 ölkə "açıq" kateqoriyasında yer alır. Bu, qlobal miqyasda ifadə azadlığının ciddi şəkildə gerilədiyini göstərir.

Hesabatda qeyd olunur ki, son 10 il ərzində ifadə azadlığında yaxşılaşma yalnız dünya əhalisinin 4 faizinə – 300 milyondan az insana təsir edib. Bu müsbət dəyişiklik cəmi 15 ölkədə qeydə alınıb.

Hər 20 nəfərdən biri ifadə azadlığında irəliləyiş, 19 nəfər bunun əksini –geriləmə yaşayıb.

Bu il ən yüksək reytinqə malik ölkələr Danimarka, İsveçrə və İsveç olub (müvafiq olaraq 94, 93 və 93 bal). Siyahının sonunda isə Belarus, Nikaraqua və Şimali Koreya qərarlaşıb (müvafiq olaraq 1, 1 və 0 bal).

Qeyd olunub ki, təkcə bir il ərzində (2024) 13 ölkənin göstəriciləri azalıb.

Hesabatın təqdim etdiyi şkalada Azərbaycan 6 balla 161 ölkə arasında 144-cü yerdə qərarlaşıb. Ölkə ifadə azadlığının "böhran vəziyyətində" olduğu kateqoriyaya daxildir.

Azərbaycanın qonşuları olan Gürcüstan 56 balla 77-ci, Ermənistan 67 balla 59-cu sırada qərarlaşıb. Türkiyə siyahıda 9 balla 137-ci, Rusiya 3 balla 151-cidir.

2025-ci ildə Azərbaycanda rəsmi işləyənlərin sayı azalıb. Bu barədə Dövlət Statistika Komitəsi (DSK) məlumat yayıb.

Komitənin bu gün, iyulun 11-də yaydığı son məlumata görə, 2025-ci il iyunun 1-i vəziyyətinə ölkə iqtisadiyyatında muzdla çalışan işçilərin sayı 1 milyon 769.2 min nəfər olub. Onlardan 873 min nəfəri iqtisadiyyatın dövlət sektorunda, 896.2 min nəfəri isə qeyri-dövlət sektorunda fəaliyyət göstərib.

Bundan bir ay əvvəl, mayın 1-də isə onların sayı 1 milyon 771.7 min, ilin əvvəlində isə 1 milyon 778.5 min nəfər təşkil edib. Beş ay ərzində ölkədə rəsmi işləyənlərin sayı 10 minə yaxın azalıb.

İlin əvvəlində işləyənlərin 882.8 min nəfəri dövlət, 895.7 min nəfəri isə qeyri-dövlət sektorunun payına düşüb. Bu rəqəmlərdən bəlli olur ki, işini itirənlər dövlət sektorunda çalışırmışlar.

Rəsmi rəqəmlərə görə, Azərbaycanda əməkqabiliyyətli insanların sayı 5 milyondan çoxdur. Halbuki, 2025-ci il yanvarın 1-nə olan ilkin məlumatlara əsasən, Azərbaycanda işsizlərin rəsmi sayı cəmi 282.3 min nəfər olub. Müstəqil iqtisadçılar deyir ki, bu rəqəm həqiqəti əks etdirmir. Onların fikrincə, Azərbaycanda işsiz kimi rəsmi qeydiyyata düşmək iş tapmaqdan çətindir.

Rəsmilər rəsmi işləyənlərin sayının azalması ilə bağlı hər hansı açıqlama verməyiblər.

2020-ci il koronovirus pandemiyasına qədər rəsmilər iddia edirdilər ki, son 15 ildə ölkədə 2 milyon iş yeri yaradılıb. Amma müstəqil iqtisadçılar da buna inanmır, həmin rəqəmin dəfələrlə şişirdildiyini hesab edirdilər.

2025-ci ilin yanvar-iyun aylarında əsas kapitala 8 milyard 73.5 milyon manat , yaxud əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 0.5 faiz az investisiya yönəldilib.

Bu barədə Dövlət Statistika Komitəsinin (DSK) bu gün, iyulun 10-da yaydığı məlumatda bildirilir.

Açıqlamaya görə, neft-qaz sektoruna yönəldilmiş investisiyaların həcmi 23.8 faiz azalıb, qeyri neft-qaz sektoruna investisiyaların həcmi isə 13.5 faiz artıb.

Müstəqil iqtisadçılara görə, bu, reallıqda ölkə iqtisadiyyatında azalma ilə müşahidə edilir. Neft-qaz sahəsi ölkənin əsas gəlir mənbəyidir.

DSK vurğulayır ki, hesabat dövründə ölkənin sənaye müəssisələri, bu sahədə fəaliyyət göstərən fərdi sahibkarlar 31.2 milyard manatlıq və ya əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 1.9 faiz az sənaye məhsulu istehsal ediblər. Neft-qaz sektorunda məhsul istehsalı 3.1 faiz azalıb, qeyri neft-qaz sektorunda isə 6.3 faiz artıb.

Ölkə ixracının təqribən 90 faizi neft və qaz sektorunun payına düşür.

Bugünlərdə dövlət başçısı İlham Əliyev deyib ki, son 20 il ərzində Azərbaycan iqtisadiyyatına 350 milyard ABŞ dolları sərmayə qoyulub. Onun vurğulamasına görə, Azərbaycanda çox müsbət sərmayə iqlimi mövcuddur. Amma bəzi müstəqil iqtisadçılar həmin fikirlə razılaşmırlar. Onların sözlərinə görə, üstəlik, ölkəyə yatırılan sərmayədən səmərəli istifadə edilməyib.

Azərbaycan məktəblərində rus bölmələrinin bağlanması məsələsi gündəmdə deyil. AZƏRTAC-ın xəbərinə görə, bunu iyulun 10-da elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev ADA Universitetində "Sertifikatlaşdırma 2025: peşəkar müəllim - keyfiyyətli təhsil" mövzusunda keçirilən tədbirdə deyib.

Nazir bildirib ki, məqsəd şagirdlərin xarici dillərlə yanaşı, Azərbaycan dilini də yüksək səviyyədə bilməsini təmin etməkdir: "Rus dili üzrə müəllim hazırlığında müəyyən çatışmazlıqlar mövcuddur. Müəllimlərin işə qəbulu prosesində rus bölməsi üzrə imtahan nəticələri göstərir ki, maksimal nəticə 50–60 bal arasındadır. Azərbaycan bölməsi üzrə isə 80-dən yuxarıdır. Bu səbəbdən biz müəllimlərin işə qəbulunda aşağı bal toplamış namizədləri də nəzərə almağa məcbur oluruq".

Son həftələr Rusiya-Azərbaycan münasibətlərinin gərginləşməsi fonunda bəzi ölkə vətəndaşları dövlət hesabına rus dilində təhsil verməyin düzgün olmadığı və bunun aradan qaldırılması ilə bağlı təkliflər səsləndirirdilər.

Rəsmi məlumatlara görə, Azərbaycanda 300-dən çox məktəbdə rus dilində tədris aparılır. Ölkədə 4 mindən çox orta məktəbin olduğu bildirilir.

Xatırlatma

İki həftə öncə, iyunun 27-də Rusiya Federasiyasının Yekaterinburq şəhərində hüquq-mühafizə orqanları Azərbaycan əsilli insanlara qarşı əməliyyat keçirib, bu zaman iki şəxs həlak olub, 10-a yaxın şəxs də saxlanıb. Rusiya hüquq-mühafizə orqanları əməliyyatı illər əvvəl baş verən cinayət işinin təhqiqatı ilə izah ediblər. Amma sonrakı günlər Rusiyada Azərbaycan diasporunun bir sıra rəhbərləri və üzvləri də saxlanıb.

Başa tərəfdən, Azərbaycanda da narkotik və başqa ittihamlarla Rusiya vətəndaşları tutulub. Bütün bunlarla bağlı hər iki ölkənin xarici işlər nazirlikləri narazılıq və narahatlıqlarını ifadə ediblər.

Son günlər iki ölkə arasında münasibətlərin nisbətən normallaşdığı bildirilir.

Milli Məclis süni torpaq sahələrində kazino fəaliyyətini leqallaşdıran qanun layihəsini növbədənkənar sessiyasının iyulun 8-də keçirilən iclasında, üçüncü oxunuşda qəbul edib.

Layihəyə əsasən, Azərbaycanda kazino yalnız Xəzər dənizində yaradılan süni torpaq sahələrində təşkil oluna bilər. Üstəlik, onlar yalnız xüsusi lisenziya əsasında fəaliyyət göstərəcək, lisenziya üçün müraciətdən başlayaraq fəaliyyət dövründə dövlət nəzarəti həyata keçiriləcək.

Habelə sənədə görə, kazino təşkilatçısı yalnız hüquqi şəxs ola bilər və maliyyə əməliyyatlarında şəffaflıq, AML/CFT tələblərinə əməl etməlidir.

Oyunlarda yalnız 21 yaşdan yuxarı şəxslərin iştirakı nəzərdə tutulur, virtual kazinolar isə qadağan edilir.

27 il öncənin qadağasına yaşıl işıq

Azərbaycanda kazino oyunları 1998-ci ildə keçmiş prezident Heydər Əliyevin sərəncamı ilə qadağan olunub. Onunla bağlı keçmiş prezident "Azərbaycan Respublikasında iqtisadi cinayətkarlığa qarşı mübarizə sahəsində bəzi tədbirlər haqqında" Sərəncam imzalayıb. Sərəncamda qərar "Azərbaycan xalqının mənəviyyatına mənfi təsir göstərən,... hallara yol verməmək, iqtisadi sahədə cinayətkarlıqla mübarizənin möhkəmləndirildiyi və bazar münasibətlərinin bərqərar olduğu bir zamanda həmin sahədə müxtəlif əyintilərin qarşısını almaq məqsədi ilə" izah edilmişdi.

Amma son illər hakimiyyətə yaxınlığı ilə seçilən bir sıra iş adamları və deputatlar kazino oyunlarına icazə verilməsi ilə bağlı təkliflər səsləndirmişdilər. Onlar bunun ölkədə turizmin və iqtisadiyyatın inkişafına fayda verəcəyini düşünürdülər. İndi də Azərbaycan parlamentində təmsil edilən bəzi deputatların yerli mediaya bildirmələrinə görə, keçmiş dövrdə "effektiv nəzarət mexanizmlərinin olmaması, dünya təcrübəsinin öyrənilməməsi" bu cür fəaliyyət növlərinin Azərbaycan iqtisadiyyatına ziyan vurmasına, qeyri-qanuni yollarla əldə edilmiş pulların leqallaşdırılmasına və digər cinayətlərin törədilməsinə əlverişli şərait yaradırdı. Onların fikrincə, indi dövlət aparatının güclənməsi, nəzarət mexanizmlərinin oturuşması bu gün artıq 28 il öncəki real səbəbləri aradan qaldırmaq üçün kifayət qədər effektiv formada fəaliyyətə imkan verir.

Amma ayrı-ayrı müxalifət təmsilçiləri zaman-zaman açıqlamalarında kazinolara yenidən yaşıl işıq yandırılmasına mənfi münasibətlərini bildiriblər. Onların fikrincə, hakimiyyət belə hallara yol verməkdənsə, əhalinin sosial güzəranın yaxşılaşdırılmasına diqqət ayırmalıdır.

Növbədənkənar sessiya çərçivəsində Milli Məclisin iyulun 8-də keçirilən iclasında "Qaz təchizatı haqqında" yeni Qanun layihəsi üçüncü oxunuşda qəbul edilib.

Qanun 2026-cı il yanvarın 1-dən qüvvəyə minməlidir. Amma bununla belə, qanunun bir sıra müddəalarının qüvvəyə minmə müddətləri fərqli göstərilib.

Qanunun qəbulu ilə qaz tariflərinin müəyyən edilməsi səlahiyyəti indiki Tarif Şurasından tənzimləyici orqana keçir. Qaz təchizatı sektorunda qiymətləri (tariflər) 2028-ci il iyulun 1-dən tənzimləyici müəyyən edəcək. 2027-ci il yanvarın 1-dən 2028-ci il iyulun 1-dək isə qaz tariflərini müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tənzimləyəcək.

Sənəddə sabit tariflər məsələsi də öz əksini tapıb. Hansı ki, layihədə bu məsələ bəlli olduqdan sonra cəmiyyətdə tənqidlərə səbəb olmuşdu. Tənqidçilər hesab edirdilər ki, evdə qazdan (və ya elektrikdən) istifadə olunmadığı halda, sabit tariflərin müəyyən edilməsi "vətəndaşların cibinə girməkdir".

İyulun 8-də layihə üçüncü oxunuşda qəbul edilərkən bildirilib ki, Azərbaycanda qaz və elektriklə bağlı aylıq sabit tariflər 1 manatı aşmayacaq. Yerli saytların məlumatına görə, bunu energetika nazirinin müavini Orxan Zeynallı deyib. O qeyd edib ki, sabit tarifinin tətbiqində əsas məqsəd xidmətin keyfiyyətinin artırılması, xərclərin istehlakçılar arasında "daha ədalətli" bölünməsidir.

Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti (DTX) bildirir ki, xaricdən videomüşahidə kameralarına müdaxilənin qarşısını alıb.

Qurumun iyulun 8-də yayılan məlumatına görə, Azərbaycanda ofislərdə, mənzillərdə quraşdırılmış videomüşahidə kameralarına internet üzərindən məsafədən icazəsiz qoşularaq şəxsi və ailə sirri təşkil edən görüntülərin ələ keçirilməsi ilə bağlı texniki tədbirlər görülüb.

Vurğulandığına görə, araşdırmalarla videomüşahidə kameralarının görüntülərinin real vaxt rejimində izlənilməsi imkanına malik istifadəçi hesablarının satışa çıxarıldığı da müəyyən olunub: "Görülmüş təxirəsalınmaz tədbirlərlə kibermüdaxiləyə məruz qalmış müşahidə kameralarının yerləşdiyi ünvanlar təsbit edilmiş, bu cihazlara keçirilmiş texniki baxış zamanı ümumi təhlükəsizlik boşluğu aşkarlanıb".

DTX-nin əlavə etməsinə görə, aidiyyəti xarici istehsalçı şirkətdən təhlükəsizlik boşluğunun aradan qaldırılması tələb edilib, habelə kibermüdaxiləyə məruz qalmış kameraların videogörüntülərinin xarici internet informasiya ehtiyatlarından silinməsi təmin olunub.

DTX hər hansı ölkə və ya fərd adı çəkməyib.

Milli Məclis "Polis haqqında" Qanuna dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsini təsdiqləyib.

AZƏRTAC-ın xəbərinə görə, sənəd layihəsi parlamentin iyulun 8-də keçirilən iclasının gündəliyində yer alıb.

Dəyişiklik polis əməkdaşlarının sosial müdafiəsini gücləndirmək və polis orqanlarının maddi-texniki bazasını möhkəmləndirmək məqsədi ilə izah edilib.

Qanunda yeni müddəalara əsasən, müəyyən maliyyə vəsaitləri müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi qurumun xəzinə hesabına köçürüləcək.

Bu vəsaitlər aşağıdakılardan ibarətdir:

1. Polis orqanları tərəfindən aparılan istintaq çərçivəsində dövlət büdcəsinə cinayət nəticəsində vurulmuş ziyanın ödənilməsi məqsədilə köçürülən məbləğin 5 faizi;

2. Cinayət məsuliyyətindən azad edilmə üçün Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinə uyğun olaraq dövlət büdcəsinə edilən ödənişlərin 5 faizi.

Xatırlatma

Bundan əvvəl də bir sıra sahələr üzrə Azərbaycanda qanunvericiliyə oxşar dəyişiklik edilib. Söhbət toplanan cərimələrin müəyyən hissəsinin həmin sahədə əmək haqlarının artırılmasına ayrılmasından gedir.

Qanunvericiliyə belə dəyişikliklər cəmiyyətdə, bir qayda olaraq, birmənalı qarşılanmır. Bir sıra ekspertlər hesab edirlər ki, həmin dəyişikliklər əhalinin sosial müdafiəsində balansın pozulmasını daha da dərinləşdirir.

"Gənc Qazilər" İctimai Birliyinin (İB) sədri olmuş Hacı Vəliyevin həbsdə səhhətinin ağırlaşdığı bildirilir.

Bu barədə onun yaxınları məlumat yayıb.

Məlumatda bildirilir ki, 16 gündür aclıq aksiyası keçirdiyini qeyd edən Vəliyev iyulun 7-də ailə üzvləri ilə telefon danışığında vəziyyətinin pisləşdiyini və mədə ağrılarının şiddətləndiyini söyləyib. Onun danışmaqda çətinlik çəkdiyi də vurğulanır.

Bu açıqlamaya Penitensiar Xidmət və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.

+++

30 iyun

İyunun 30-da vəkil Aqil Layıc istintaq təcridxanasında "Gənc Qazilər" İctimai Birliyinin (İB) sədri olmuş Hacı Vəliyevlə görüşüb.

Vəkil bildirib ki, H.Vəliyev iyunun 23-də müəssisə rəisinin onu qəbul etdiyini, sonra ona nəsə sənədə imza atdırmaq istədiyini deyib. H.Vəliyevin əlavə etməsinə görə, mətn ilə tanış olanda bəlli olub ki, guya daxili intizam qaydalarını pozub və bunu könüllü etiraf edir.

A.Layıc bildirib ki, H.Vəliyev sənədi imzalamaqdan imtina edib: "Dərhal onu "karser"ə salıblar. 23-27 iyun tarixlərində karserdə saxlanılıb. Tural adlı gizir ona fiziki və mənəvi şiddət göstərib. Hacının başında iki dənə sıyrıq izi var. Özü qeyd etdi ki, Tural adlı gizir ona fiziki güc göstərərkən kafelə dəyərək əmələ gəlib. Hacı aclıq aksiyasının nəticəsi olaraq xeyli zəifləmişdi, demək olar ki, yeriyə bilmirdi".

H.Vəliyevin iyunun 21-dən həbsinə etiraz olaraq aclıq aksiyası keçirdiyi deyilir.

Müdafiə tərəfindən məsələ ilə bağlı Penitensiar Xidmətə və Ombudsman Aparatına müraciət olunduğu bildirilir.

Bütün bu məlumatlara Penitensiar Xidmət və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.

Hacı Vəliyevin həbsdə işgəncəyə məruz qaldığı deyilir

"Gənc Qazilər" İctimai Birliyinin (İB) sədri olmuş Hacı Vəliyevin həbsdə işgəncəyə məruz qaldığı bildirilir.

Yaxınlarının bununla bağlı iyunun 27-də yaydığı məlumata görə, o, ailəsi ilə telefon əlaqəsi saxlayıb. Bildirildiyinə görə, baş nahiyəsindən xəsarət aldığını qeyd edən Hacı Vəliyev telefonda danışmaqda çətinlik çəkirmiş.

Yaxınları H.Vəliyevin taleyindən narahatdır.

Bu iddialara Penitensiar Xidmət və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb. Amma Xidmətdən, bir qayda olaraq, təcridxana və cəzaçəkmə müəssisələrində saxlanan şəxslərə işgəncə verilməsi ilə bağlı deyilənləri qəbul etmirlər.

H.Vəliyev Cinayət Məcəlləsinin 221.3-cü (Silahdan və ya silah qismində istifadə olunan əşyalardan istifadə edilməklə xuliqanlıq...) və 186.1-ci (Özgənin əmlakını qəsdən məhv etmə və ya zədələmə - zərərçəkmiş şəxsə xeyli miqdarda ziyan vurmaqla törədildikdə) maddələri ilə ittiham olunur.

O, bu il aprelin 1-də həbs edilib. İttihami qəbul etmir. Onun həbsindən sonra "Gənc Qazilər" İctimai Birliyinin fəaliyyətini dayandırdığı açıqlanıb. Bu barədə həmin qurum adından yayılan məlumatda qeyd olunub ki, son dövrlər yaranmış bir sıra obyektiv, subyektiv səbəblər, o cümlədən üzvlər arasında əlaqələrin zəifləməsini nəzərə alaraq, təşkilatın fəaliyyəti ilə bağlı geniş müzakirələr aparılıb: "Yekun nəticə olaraq, birliyin fəaliyyətinin bu mərhələdə dayandırılmasının daha məqsədəuyğun olduğu qənaətinə gəlmişik".

H.Vəliyev sosial şəbəkələrdə tənqid çıxışları ilə də tanınırdı. O, xüsusilə İkinci Qarabağ müharibəsindən sonrakı dövrdə döyüşlərdə sağlamlığını itirmiş hərbçilərin və ya həlak olanların ailələrinin problemlərini ictimailəşdirib.

"Gənc Qazilər" İB 2021-ci ildə "Qarabağ Qaziləri" İB-nin əsasında yaradılmışdı.

Hazırda Azərbaycanda 1 min 669 dövlət məktəbəqədər təhsil müəssisəsi fəaliyyət göstərir. Ölkə üzrə 109 min 550 uşaq məktəbəqədər təhsilə cəlb edilib.

Bu barədə Elm və Təhsil Nazirliyinin illik (2024-2025) hesabatında məlumat verilib.

Qeyd olunub ki, ölkədə bağçayaşlı uşaqların məktəbəqədər təhsilə cəlb olunma göstəricisi hazırda 38.2 faiz təşkil edir. Bu göstəricinin 50 faizə çatdırılması hədəflənir.

Hesabatda o da vurğulanıb ki, 2024-cü ildə yeni tikilən 14 məktəbəqədər təhsil müəssisəsi istifadəyə verilib. 2025-ci ildən etibarən 11 bağçanın fəaliyyətə başlaması nəzərdə tutulub. (İkisi artıq açılıb, doqquz bağçanın açılması planlaşdırılır: ümumi tutumu - 900 yer)

Azərbaycanda 2024-cü ilin əvvəlində məktəbəqədər təhsil müəssisələrinin sayı 1 min 857 olub. Onlardan 1 min 700-ü dövlət, 157-si isə qeyri-dövlət müəssisəsi idi.

Dövlət Statistika Komitəsinin (DSK) məlumatına görə, bu say 1991-ci ildə 2 min 185 olub. 1991-ci ildə məktəbəqədər təhsil müəssisələrində təhsil alan uşaqların sayı da çox olub – 180 min 9 min nəfər.

Azərbaycan parlamenti yerli və beynəlxalq tənqidlərlə üzləşən "Media haqqında" Qanununa dəyişiklik edir.

Bu gün, iyulun 4-də Milli Məclisdə müzakirəyə çıxarılan qanun layihəsi birinci oxunuşda qəbul edilib.

Qanuna əlavələrdə media subyektinin təsis edilməsinə, xarici media subyektlərinin qeydiyyatdan keçməsinə və ümumilikdə media subyektlərinin fəaliyyətlərinə dair tələblər genişlənir.

Layihəyə təklif edilən yeni bir maddəyə əsasən, media subyektlərinin adları digər media subyektlərinin adları ilə eyni və ya oxşar olmamalı, onların adlarında ictimai qaydaya, mənəviyyata, əxlaqa zidd, istifadəçiləri yanılda bilən ifadələrdən istifadə edilməməlidir.

Digər tərəfdən, Media Reyestrində olmayan çap mediası subyektinin nəşri qadağan olunur. Reyestrdə olmadan fəaliyyət göstərən çap mediası subyektləri 5 min manatadək cərimələnəcək.

Paralel olaraq, informasiya agentliklərinə dair yeni tələblər müəyyənləşir. Artıq informasiya agentliyinin azı 20 media ilə informasiya verilməsi haqqında müqaviləsi olmalı, azı beş xarici ölkədə jurnalisti akkreditasiyadan keçməlidir.

Bununla bərabər, Azərbaycanda xarici media orqanlarına dair yeni tələblər müəyyənləşib.

Həmçinin, yeni layihədə qanunvericiliyə mediada saxta məlumatların dərcinin qarşısının alınmasına dair tələb daxil edilib.

Bəzi media ekspertləri düşünür ki, əlavələrlə qanunda bir qədər də məhdudlaşdırmalar artırılır.

Xatırlatma

Azərbaycanda "Media haqqında" Qanunu parlament 2021-ci ildə qəbul edib. Prezident onu 2022-ci ilin əvvəlində imzalayıb.

Qanunun qəbulu ərəfəsində bir sıra jurnalist və ekspertlər etiraz aksiyası keçirərək ona qarşı çıxmışdılar. Onların fikrincə, sənəddə xüsusilə reyestrlə bağlı tələblər müstəqil jurnalist və media orqanlarının çərçivəyə salınmasına xidmət edəcək. Hərçənd, parlamentdəki çoxluq belə fikirləri əsasız sayırdılar.

İran prezidenti Məsud Pezeşkian və Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının (İƏT) 17-ci sammitində iştirak etmək üçün iyulun 4-də Azərbaycana gəliblər.

+++

İyulun 4-ü İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının (İƏT) sammiti Azərbaycanda Xankəndi şəhərində keçiriləcək.

İyulun 2-dən artıq bir sıra xarici ölkələrdən rəsmilər bu sammitə qatılmaq üçün Azərbaycana gəliblər.

İyulun 2-də Azərbaycan baş naziri Əli Əsədov Əfqanıstandakı Taliban hökumətinin baş nazirinin müavini Əbdül Qani Baradarla görüşüb.

2021-ci ildə Taliban hakimiyyətdən kənarlaşdırıldıqdan 20 il sonra Əfqanıstanda prezident Əşrəf Qani hökumətini devirərək yenidən hakimiyyəti ələ keçirib. Talibançılar Əfqanıstanda şəriət qanunu tətbiq edib, ictimai edamları bərpa edib. Xüsusilə qadınlara qarşı insan hüquqlarının geniş şəkildə pozulması barədə məlumatlar var.

Taliban hökuməti beynəlxalq aləmdə tanınmır, lakin de-fakto dünyanın əksər ölkələri bu və ya digər dərəcədə onunla iş aparır.

Bundan əvvəl onu ABŞ başda olmaqlar bəzi ölkələr terror təşkilatı sayıblar. Bugünlərdə Rusiya "Taliban" hərəkatının rəhbərlik etdiyi Əfqanıstan İslam Əmirliyini rəsmi olaraq tanıyan ilk ölkə olub.

Özbəkistan prezidenti Şavkat Mirziyoyev də iyulun 2-dən Azərbaycandadır və ölkə başçısı da daxil bir sıra rəsmi görüşlər keçirib.

Sammitin işinə təşkilata daxil bir çox ölkələrin liderlərinin, o cümlədən Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyip Ərdoğanın da qatılacağı gözlənir.

Zirvə görüşündə ticarət əlaqələrinin gücləndirilməsi – regionda sərbəst ticarətin inkişafı üçün yeni mexanizmlər, rəqəmsal gömrük sistemləri və başqa məsələlər müzakirə olunmalıdır.

İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatını (İƏT) Türkiyə, Pakistan və İran 1964-cü ildə yaradıb və 1985-ci ildə bu adı alıb. Quruma Azərbaycan, Əfqanıstan, Özbəkistan, Türkiyə, İran, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Pakistan, Tacikistan və Türkmənistan daxildir.

Bu il yanvarın 18-də İmişli rayonunda məktəblilərin öldüyü yol qəzası ilə bağlı baş verən etirazlardan sonra həbs olunanlara hökm oxunub.

Yerli saytların məlumatına görə, İmişli rayon Məhkəməsində 19 şəxsə xuliqanlıq ittihamı ilə müxtəlif cəzalar kəsilib.

İş üzrə təqsirli bilinən səkkiz şəxsə 1 ildən 4 ilə qədər azadlıqdan məhrumetmə cəzası verildiyi bildirilib. Habelə 11 şəxsə də 1 ildən 4 ilə qədər azadlığın məhdudlaşdırılması cəzasının təyin edildiyi açıqlanıb.

Verilən məlumata görə, onlardan 1 il həbs alan Nazim Əliyevə təyin edilmiş cəza Cinayət Məcəlləsinin 70-ci maddəsi tətbiq edilməklə şərti hesab olunub.

Açıqlanan hökmlərə maraqlı tərəflərin münasibətini öyrənmək mümkün olmayıb.

Xatırlatma

Bu il yanvarın 18-də İmişli şəhərində baş verən ağır yol nəqliyyat hadisəsi rayonda gərginliyə səbəb olmuşdu. Şadlinski küçəsində Dövlət Yol Polisi (DYP) avtomobili başqa bir nəqliyyat vasitəsi ilə toqquşandan sonra yolun səkisində azyaşlı uşaqlara xəsarət yetirmişdi. Qəza nəticəsində iki nəfər yerindəcə həlak olub, daha iki nəfər ağır yaralanmışdı. Sonradan xəstəxanada yaralılardan birinin də vəfat etdiyi açıqlanıb. Bundan sonra rayonda etiraz aksiyası keçirilmişdi. Daxili İşlər Nazirliyindən (DİN) bildirilmişdi ki, İmişli rayonunda ictimai yerdə törətdikləri xuliqanlıq hərəkətlərinə görə bir qrup şəxs saxlanıb.

Qəza zamanı DYP avtomobilinin toqquşduğu nəqliyyat vasitəsinin 17 yaşlı sürücüsünün də saxlandığı açıqlanıb. Onun qohumuna məxsus "Mercedes Benz 190" markalı avtomobili qaçırdığı bildirilir.

DYP əməkdaşının məsuliyyətə cəlb edilib-edilmədiyi haqqında isə hər hansı rəsmi məlumat verilməyib.

Bu ilin ilk yarısında Səfərbərlik Xidmətində 62 nəfər barəsində toplanmış materiallar prosessual qərar qəbul edilməsi üçün Baş Prokurorluğa göndərilib.

Bu məlumat Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin (SHXÇX) iyulun 3-də yaydığı korrupsiya ilə mübarizəyə dair 2025-ci ilin II rübünü əks etdirən statistik açıqlamasında yer alır.

Bildirilir ki, aparılan xidməti araşdırmalar nəticəsində 2023-cü ildə 78, ötən ildə 249, 2025-ci ilin birinci yarısında 103 əməkdaş barəsində intizam tənbehi və təşkilati-ştat tədbirləri görülüb: "O cümlədən cari ildə doqquz əməkdaş mənfi əsaslarla ehtiyata buraxılmış və ya əmək müqaviləsinə xitam verilib. 2023-cü ildə 15 fakt üzrə 22, 2024-cü ildə 51 fakt üzrə 95, cari ildə isə 28 fakt üzrə 62 nəfər barəsində toplanmış materiallar prosessual qərar qəbul edilməsi üçün Baş Prokurorluğa göndərilib".

Xatırlatma

Əslində 2023-cü ilin sonundan Azərbaycanda müddətli həqiqi hərbi xidmətə çağırılan vətəndaşların yararlı olması barədə qərar verilməsi qaydası dəyişib. Bununla bağlı "Hərbi vəzifə və hərbi xidmət haqqında" Qanuna dəyişiklik edilib. Prezident "Müddətli həqiqi hərbi xidmətə çağırılan vətəndaşların tibbi şəhadətləndirilməsi sahəsində fəaliyyətin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı bəzi tədbirlər haqqında" iki il əvvəl oktyabrın 6-da fərman imzalamışdı. Qanunvericilik fərmana uyğunlaşdırıldı. Fərmana əsasən, 2024-cü il iyulun 1-dən həqiqi hərbi xidmətə çağırılan vətəndaşların tibbi şəhadətləndirilməsi zamanı yekun tibbi müayinəni Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi həyata keçirir. Əvvəlki qanunvericilikdə xidmətə yararlı olub-olmamaq məsələsində əsas söz sahibi SHXÇX nəzdində tibbi komissiyalar sayılırdı.

Bəzi ekspertlərə görə isə, ayrı-ayrı sahələrdə korrupsiya ilə bağlı ciddi dəyişiklik üçün mübarizə bütün ölkədə və sistematik aparılmalıdır.